ازدواج یکی از مهمترین و بزرگترین رویدادهای زندگی هر فرد است و مراسمهای مربوط به آن از دیرباز تاکنون با شادی و جشن همراه بودهاند. مردم ایران دارای سنتهای متنوعی در زمینه ازدواج هستند که گاهی تفاوتهایی نیز میان آنها دیده میشود؛ اما اصول کلی مراسمهای ازدواج در فرهنگ ایرانی تقریباً یکسان است. در این مقاله برآنیم تا درباره آداب و رسوم ازدواج صحبت کنیم. بنابراین، اگر مایلید بدانید که مراسم بلهبرون چیست یا پاتختی چگونه برگزار میشود، ما را تا پایان این مطلب همراهی کنید.
جلسه خواستگاری
آگاهی و شناخت متقابل از جمله نیازهای اساسی برای داشتن یک ازدواج موفق است، و جلسه خواستگاری جهت دستیابی به همین هدف برگزار میشود. اگرچه ممکن است دختر و پسر پیش از این جلسه نیز دلایل مختلفی برای آشنایی با یکدیگر داشته باشند، اما همچنان خواستگاری فرصتی مناسب برای تعمیق این شناخت فراهم میکند. مراسم خواستگاری به گونهای برگزار میگردد که داماد به همراه خانواده خود با گل و شیرینی به منزل عروس مراجعه کنند. در جریان این نشست، دختر و پسر درباره موضوعات مهم زندگی مشترک آیندهشان گفتگو کرده و خانوادهها شرایط و انتظارهای خود را مطرح میکنند.
مراسم بله برون
در صورتی که خواستگاری با موفقیت انجام شود و خانوادههای دختر و پسر با ازدواج آنها موافقت کنند، مراسم بلهبرون برگزار میشود. این مراسم که به میزبانی خانواده دختر ترتیب داده میشود، هدفش مشورت و تصمیمگیری در مورد جزئیات ازدواج است. در این جلسه بزرگان دو خانواده و گاهی بستگان نزدیکشان حضور دارند تا پیرامون موضوعاتی مانند میزان مهریه، شیربها، اقلام جهیزیه، تاریخ جشن عقد و عروسی بحث کرده و توافق نمایند.
نتایج این مباحثات در دفتر بلهبرون یا برگهای نوشته شده و به امضای هر دو خانواده میرسد. علاوه بر این، در جریان این مراسم خانواده پسر هدایا از جمله حلقه نشان یا حلقه نامزدی را به دختر تقدیم میکنند. برای اطلاعات بیشتر پیشنهاد میکنیم مقاله هدایای بلهبرون را مطالعه فرمایید.
دوران نامزدی
پس از رسیدن به توافق بین خانوادهها در مورد ازدواج دختر و پسر، دوران نامزدی آغاز میشود. این دوره زمانی میان بلهبرون و مراسم عقد قرار دارد و هدف آن، آشنایی بیشتر زوجین و فراهم کردن مقدمات مراسم عقد است. در این مدت، دو خانواده با یکدیگر تعامل داشته تا هرگونه اختلاف نظر احتمالی را شناسایی کنند. اهمیت دوران نامزدی به ویژه برای دختر و پسری که اهل شهر یا استانهای متفاوتی هستند زیاد است؛ زیرا این زمان فرصتی فراهم میکند تا سبک زندگی خانوادههای یکدیگر و زیرمجموعه فرهنگهای محلی را بهتر بشناسند.
مراسم عقد کنان
با اتمام دوران نامزدی و نزدیک شدن تاریخ برگزاری جشن عقد، خانوادهها مقدمات مراسم را مهیا میکنند. این جشن که به عقد نکاح دختر و پسر اختصاص دارد، در آن عروس و داماد پیمان زناشویی خود را رسمی میسازند. معمولاً این رویداد در منزل پدری عروس برگزار میشود؛ اما اگر شما ترجیح دارید مراسم عقد خود در یک سالن زیبا برگزار کنید، پیشنهاد ما سالن عقد لوکس نیروانا است. برای مشاهده تصاویر سفره عقد و فضای سالنها میتوانید به وبسایت ما مراجعه فرمایید.
در این مراسم، عروس و داماد در کنار سفره عقد نشسته و طی خواندن خطبه عقد توسط عاقد، ازدواجشان به صورت رسمی ثبت میگردد. همزمان با این لحظه، خانمهای حاضر در مراسم بر سر زوج جوان قند میسابند و تمام حضار برای آنها آرزوی خوشبختی دارند. پس از اتمام این بخش، جشن و پایکوبی آغاز شده و عروس و داماد که اکنون رسماً زن و شوهر هستند، شروع زندگی مشترک خود را گرامی میدارند.
مراسم حنا بندان
مراسم حنابندان در شب پیش از عروسی برگزار میشود و به عنوان آخرین شبی که عروس قبل از آغاز زندگی مشترک خود در خانه پدری حضور دارد، شناخته میشود. این مراسم عملاً نقش خداحافظی دختر با خانوادهاش را ایفا میکند؛ چراکه گرچه او بارها برای ملاقات خانواده خود بازخواهد گشت، اما رسمیتاً عضوی از یک خانواده جدید خواهد شد. همانند بسیاری از آیینهای مربوط به ازدواج، این جشن نیز با شادی و پایکوبی همراه است. طی مراسم حنابندان، عروس معمولاً لباسی قرمز رنگ بر تن میکند و خانواده داماد حناهای تزئینی را به همراه میآورند. این حنا بر دستان عروس گذاشته شده و در پایان مراسم مهمانان نیز قادر خواهند بود مقداری از آن را روی دست خود قرار دهند.
جشن عروسی
اکنون به اصلیترین بخش مراسم ازدواج، یعنی برگزاری جشن عروسی رسیدهایم. صبح روز عروسی، عروس و داماد به آرایشگاه میروند تا برای این رویداد مهم در زندگیشان آماده شوند. پس از آن، داماد با پوشیدن کتوشلوار ویژهی خود و همراه داشتن دسته گل زیبا، با اتومبیل عروس به دنبال همسر آیندهاش که لباس سفید زیبای خود را بر تن دارد، میرود.
مقصد بعدی عروس و داماد، آتلیه عکاسی خواهد بود تا عکسها و فیلمهای به یادماندنی از این روز مهم ثبت کنند. در ادامه، آنها با هم به محل برگزاری جشن عروسی حرکت میکنند تا زیباترین و مهمترین مراسم زندگی خود را در کنار خانواده، دوستان و آشنایان برگزار نمایند. این جشن باشکوه که شامل رقص، پایکوبی، و شام است تا پاسی از شب ادامه دارد. پس از پایان مراسم نیز تعدادی از دوستان و آشنایان برای بدرقهی عروس و داماد به خانه جدیدشان همراهی میکنند. در آنجا، پدر عروس دست دخترش را در دست داماد قرار داده و برای هر دو آرزوی خوشبختی میکند.
مراسم پاتختی
روز پس از مراسم عروسی، جشنی به نام پاتختی برگزار میشود. در این رویداد، بعد از پذیرایی از مهمانان، عروس بر روی صندلی مینشیند و دوستان و بستگان او و داماد هدایای خود را تقدیم میکنند. این جشن به طور معمول به عنوان یک گردهمایی زنانه برگزار شده و با حضور اقوام درجه اول هر دو خانواده همراه است.
ماه عسل
پس از برگزاری مراسم عروسی، زوجهای تازه ازدواج کرده به مسافرت میروند تا فرصتی برای خلوت و آشنایی بیشتر با یکدیگر داشته باشند. ماه عسل زمانی مناسب برای ایجاد پیوندهای عمیقتر بین زوجین و همچنین گذراندن دورهای آرام پس از جشنها و رویدادهای متعدد مرتبط با ازدواج است. این دوران شیرین و خاطرهانگیز سالها در ذهن آنان باقی خواهد ماند. ماه عسل نخستین سفر مشترک عروس و داماد محسوب میشود، بنابراین تلاشهای بسیاری میکنند تا مقصدی مناسب و دلپذیر برای آن انتخاب کنند.
پاگشا
پس از آغاز زندگی مشترک عروس و داماد در منزل جدید، خانوادهها و بستگان آنها اقدام به برگزاری مراسمها یا مهمانیهایی میکنند. این رویدادها با دعوت زوج تازه وارد به جامعه، آنان را با محیط اجتماعی جدید آشنا کرده و فرصتی فراهم میسازند تا هر یک از زوجین نیز با خویشاوندان دورتر همسر خود آشنایی پیدا کنند.